A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 1 (864) z dnia 1.01.2015

Zwiększenie kapitału w spółce osobowej a obowiązek zapłaty PCC

Wspólnicy komandytariusze spółki komandytowej zwrócili nadpłatę podatku wynikającego z PIT-36L za 2013 r. na konto spółki. Czy taki zwrot powoduje zwiększenie kapitału podstawowego spółki i w konsekwencji zmianę jej umowy, wiążącą się z opłatą PCC od wpłaconej kwoty?

Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona (art. 102 Kodeksu spółek handlowych). Zobowiązanie się do wniesienia wkładów do spółki jest powinnością zarówno komplementariusza, jak i komandytariusza. Formalnie rzecz biorąc, spółka komandytowa nie ma więc kapitału zakładowego. Spółka ma wyodrębnienie organizacyjne, związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa jako celu utworzenia spółki, i majątkowe, będące odrębną masą majątkową od majątku wspólników. Majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.

Zgodnie z przepisem art. 105 K.s.h., umowa spółki komandytowej powinna zawierać:

1) firmę i siedzibę spółki;

2) przedmiot działalności spółki;

3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony;

4) oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość;

5) oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumę komandytową).

Określenie przedmiotu wkładu każdego komandytariusza z zaznaczeniem, w jakiej części został wniesiony, podlega zgłoszeniu w sądzie rejestrowym (art. 38 pkt 6 lit. e) ustawy o KRS).

Umowy spółki i ich zmiany są opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych (art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) i ust. 2 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, Dz. U. z 2010 r. nr 101, poz. 649 ze zm.). W przypadku umowy spółki za zmianę umowy, przy spółce osobowej, uważa się wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania (art. 1 ust. 3 pkt 1 u.p.c.c.). Zwrot nadpłaty podatku dochodowego wspólnikom spółki komandytowej był czynnością materialno-techniczną organu podatkowego. Natomiast podwyższenie wkładów wspólnika w spółce komandytowej wymaga zarówno wprowadzenia zmian do umowy spółki, jak i rejestracji w KRS. Obowiązek zmodyfikowania umowy spółki wynika z art. 105 pkt 4 K.s.h. Zmiana jej postanowień wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba że umowa stanowi inaczej (art. 9 K.s.h.).

Zwiększenie kapitału w spółce osobowej a obowiązek zapłaty PCC Nie można zatem mówić o podwyższeniu wkładu w spółce komandytowej w przypadku, gdy wspólnicy nie przejawiają takiej woli. Przekazana na konto spółki nadpłata powiększyła wprawdzie majątek spółki, ale nie ma podstaw prawnych do utożsamiania majątku spółki z wkładami. W tej kwestii jasno wypowiedział się NSA w znanym wyroku z 8 października 1992 r. (sygn. akt III SA 1115/92) stwierdzając, że pobranie przez spółkę osobową kredytu, choć zwiększa jej majątek, samo przez się, a więc bez woli wspólników, nie może być uznane za podwyższenie wkładu (kapitału zakładowego) tej spółki.