Gazeta Podatkowa nr 81 (2269) z dnia 9.10.2025
Wątpliwości spółki dotyczące rozliczenia PCC od umowy pożyczki między spółkami
Prowadzimy działalność w ramach spółki z o.o. na terenie Polski. Naszym jedynym udziałowcem jest niemiecka spółka (GmbH). Nasza spółka będzie udzielać spółce niemieckiej w niedalekiej przyszłości pożyczki, ewentualnie pożyczek. Pieniądze będą przelewane między rachunkami bankowymi spółek. Czy możemy przyjąć, że przelanie pieniędzy na konto za granicę Polski skutkuje tym, że tracą one walor rzeczy i stają się prawem majątkowym i w związku z tym pożyczka taka nie podlega PCC?
NIE. Umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Stanowi tak art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o PCC (Dz. U. z 2024 r. poz. 295 ze zm.). Przy tym jednak, zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o PCC, czynności cywilnoprawne podlegają PCC (z zastrzeżeniami niedotyczącymi umowy pożyczki), jeżeli ich przedmiotem są:
1) rzeczy znajdujące się na terytorium RP lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium RP,
2) rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium RP i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium RP.
Regulacja ta oznacza m.in., że umowa pożyczki podlega PCC, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot (tu: pieniądze) znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa została zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy. Zatem, co do zasady, pożyczka dla niemieckiej spółki od powiązanej z nią polskiej spółki z o.o. przelewana ze środków na rachunku bankowym w Rzeczypospolitej Polskiej będzie podlegała opodatkowaniu PCC.
W kwestii, której dotyczy pytanie, wypowiedział się NSA w wyroku z dnia 12 marca 2025 r., sygn. akt III FSK 1670/23. NSA przypomniał, że pożyczka pieniężna może być udzielona nie tylko przez wręczenie pożyczkobiorcy określonej ilości znaków pieniężnych, ale również przez przekazanie pożyczkobiorcy określonej sumy pieniężnej w każdej dostępnej formie - w tym przez bankowy przelew pieniądza bezgotówkowego. Czynność ta zatem, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt. 1 lit. b) w zw. z art. 1 ust. 4 ustawy PCC, podlega obowiązkowi podatkowemu. W świetle zaś art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC, obowiązek podatkowy powstaje w chwili zawarcia umowy pożyczki, w wyniku której dokonywane jest przeniesienie pieniędzy, czyli rzeczy, które znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Późniejszy ich transfer za granicę za pośrednictwem rachunku bankowego nie oznacza, że przedmiot pożyczki przekształcił się w prawo majątkowe w postaci bezgotówkowego pieniądza bankowego.
NSA podkreślił też, że w jego wcześniejszym orzecznictwie ma już oparcie pogląd, zgodnie z którym pożyczkę mającą za przedmiot pieniądz bezgotówkowy należy traktować jako pożyczkę rzeczy, nie zaś jako prawa majątkowe.
Sam fakt ulokowania środków na koncie, przez co pieniądz staje się bezgotówkowym, nie jest wystarczające, aby uznać, że pieniądz ten przestaje być rzeczą, a staje się prawem majątkowym.
Przy tym stanowisko to nie oznacza jeszcze, że pożyczkobiorca będzie musiał zapłacić PCC. Jeśli bowiem umowa pożyczki będzie objęta opodatkowaniem VAT (opodatkowana lub zwolniona z podatku) lub podatkiem od wartości dodanej pobieranym na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich, to umowa ta będzie wyłączona z opodatkowania PCC na mocy art. 2 pkt 4 ustawy o PCC (por. np. interpretację indywidualną Dyrektora KIS z dnia 24 maja 2024 r., nr 0111-KDIB2-2.4014.58.2024.4.PB).
Dopiero gdyby wskazane wyłączenie od PCC nie znalazło zastosowania, należy rozpatrywać, czy czynność podlegająca PCC korzysta z któregoś ze zwolnień uregulowanych w art. 9 pkt 10 lit. i) ustawy o PCC. Jeśli nie korzysta ze zwolnienia, wówczas dopiero konieczne będzie rozliczenie PCC.
www.PodatekPCC.pl:
| Więcej na stronie www.PoradyPodatkowe.pl - sprawdź! | ||
| www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
Gofin podpowiada
Kompleksowe opracowania tematyczne
Kalkulatory
Narzędzia księgowego i kadrowego
Przepisy prawne
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|
||||||||||||





