Spółka komunalna i PCC

Spółka z o.o. z udziałem gminy planuje podwyższenie kapitału zakładowego. Czy skoro jednostki samorządu terytorialnego nie płacą podatku od czynności cywilnoprawnych, to można uniknąć zapłaty tego podatku od zmiany umowy spółki?

Faktem jest, że jednostki samorządu terytorialnego korzystają z podmiotowego zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych. Wynika to z art. 8 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. nr 101, poz. 649 ze zm.). Nie ma to jednak znaczenia dla czynności polegającej na podwyższeniu kapitału zakładowego spółki z o.o. z udziałem j.s.t., w tym i z udziałem wyłącznym. Zgodnie bowiem z art. 4 pkt 9 ustawy o PCC obowiązek podatkowy przy umowie spółki i jej zmianie ciąży na samej spółce, a na wspólnikach tylko w przypadku spółki cywilnej. Spółka z o.o. z udziałem j.s.t. jest odrębną osobą prawną. Nie może być ona utożsamiana z j.s.t. Dlatego też podmiotowe zwolnienie obejmujące wspólnika nie przekłada się na spółkę, w której on uczestniczy.

PCC od zmiany umowy spółki z o.o. wynosi 0,5%, a podstawę opodatkowania stanowi wysokość podwyższanego kapitału zakładowego.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych przewiduje natomiast inne preferencje adresowane wobec niektórych spółek z udziałem Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Chodzi tu o przedmiotowe zwolnienie od PCC od czynności polegającej na zawarciu umowy spółki lub dokonaniu jej zmiany. Zwolnienie dotyczy spółek kapitałowych, których przedmiotem działalności jest świadczenie usług użyteczności publicznej w zakresie transportu publicznego, zarządzania portami i przystaniami morskimi, zaopatrzenia ludności w wodę, gaz, energię elektryczną, energię cieplną lub zbiorowego odprowadzania ścieków. Drugi warunek skorzystania z preferencji polega na tym, aby w wyniku zawarcia umowy spółki Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego obejmował co najmniej połowę udziałów lub akcji w tej spółce albo w chwili zmiany umowy spółki Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego posiadał już co najmniej połowę udziałów lub akcji w tej spółce.

Z powyższego wynika, że jeśli udział gminy w spółce nie jest niższy niż 50%, a spółka zajmuje się działalnością wodno-kanalizacyjną, zaopatrywaniem ludności w gaz, energię elektryczną lub cieplną, to notariusz nie pobierze podatku od czynności cywilnoprawnych za podwyższenie kapitału zakładowego.