podatek od czynności cywilnoprawnych, PCC, podatek od pożyczki
Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
A A A

Gazeta Podatkowa nr 77 (1431) z dnia 25.09.2017

W jaki sposób rozliczać PCC w spółkach osobowych?

Ustawa o PCC wiąże obowiązek rozliczenia tego podatku z szeregiem czynności. W przypadku spółek, PCC podlega umowa spółki oraz jej zmiany powodujące podwyższenie podstawy opodatkowania PCC (z jednym wyjątkiem nieistotnym dla spółek osobowych). Dla ustalenia zasad, którymi należy się kierować, ważne jest, czy dana spółka na gruncie PCC zalicza się do grona spółek osobowych czy kapitałowych.

Które to spółki osobowe?

Spółki osobowe rozliczają PCC wyłącznie zgodnie z zasadami wynikającymi z ustawy o PCC. Tym samym do opodatkowania umów spółek osobowych i ich zmian właściwe są tylko przepisy prawa krajowego. Pogląd ten ma oparcie w uzasadnieniu do uchwały 7 sędziów NSA z dnia 15 maja 2015 r., sygn. akt II FPS 1/17. NSA stwierdził w nim m.in., że spółka jawna jako spółka osobowa zdefiniowana w art. 1a ust. 1 ustawy o PCC została wyłączona z zakresu stosowania wobec niej regulacji unijnych. Trzeba bowiem pamiętać, że polski PCC stanowi podatek kapitałowy, do którego odnoszą się regulacje unijne. Dlatego też regulacje ustawy o PCC w kwestii opodatkowania spółek kapitałowych muszą być zgodne z przepisami unijnymi. Przy tym mają one zastosowanie do spółek kapitałowych zgodnie z definicją zawartą w art. 2 Dyrektywy Rady nr 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (Dz. Urz. UE L 46 z 21.02.2008 r., str. 11), a przed 1 stycznia 2009 r. w art. 3 Dyrektywy Rady z dnia 17 lipca 1969 r., nr 69/335/EWG (Dz. Urz. UE 249 z 3.10.1969 r., str. 25). W świetle tej definicji katalog spółek osobowych i kapitałowych zawarty w art. 1a pkt 1 i 2 ustawy o PCC nie jest w pełni zgodny z prawem unijnym. Dlatego też prawidłowa kwalifikacja spółek budziła sporo wątpliwości (wciąż jeszcze budzi w odniesieniu do spółki komandytowej - patrz tabela).

Podział spółek na osobowe i kapitałowe na gruncie PCC
Spółka osobowa to spółka: Spółka kapitałowa to spółka:
cywilna, jawna*, partnerska z o.o., akcyjna, europejska, komandytowo-akcyjna**
Aktualnie nie ma pewności co do kwalifikacji spółki komandytowej. Szerzej na ten temat pisaliśmy w GP nr 73 z br., na str. 17.
* por. uchwałę 7 sędziów NSA z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 1/17
** por. interpretację ogólną Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2015 r., nr PL-LM.831.22.2015, (Dz. Urz. Min. Fin. poz. 72)

PCC od umowy spółki osobowej

PCC podlega umowa spółki oraz jej zmiany, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania PCC, z zastrzeżeniem art. 1 ust. 3 pkt 4 ustawy o PCC.

W przypadku umowy spółki osobowej za jej zmianę uważa się:

  • wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki,
     
  • pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika,
     
  • dopłaty,
     
  • oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.

Umowa spółki osobowej oraz jej zmiana podlegają PCC, jeżeli w chwili dokonania czynności na terytorium Polski znajduje się siedziba tej spółki.

Podstawa opodatkowania

Podstawę opodatkowania przy wcześniej wskazanych czynnościach kwalifikowanych jako zmiana umowy spółki osobowej stanowi odpowiednio:

  • wartość wkładów powiększających majątek spółki,
     
  • kwota lub wartość pożyczki,
     
  • kwota dopłat,
     
  • roczna wartość nieodpłatnego używania, którą przyjmuje się w wysokości 4% wartości rynkowej rzeczy lub prawa majątkowego oddanego do nieodpłatnego używania. W przypadku gdy oddanie następuje na czas nieokreślony, podstawę opodatkowania może stanowić, zgodnie z oświadczeniem podatnika, wartość świadczeń za 10 lat albo wartość świadczeń należnych w miarę wykonywania umowy.

Od podstawy opodatkowania odejmuje się ewentualne koszty związane z wynagrodzeniem notariusza i uzyskaniem wpisu do KRS (art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b i ust. 9 ustawy o PCC).


Stawka PCC od umowy spółki wynosi 0,5%.

Wartość wkładów określają wspólnicy

Określając podstawę opodatkowania przy umowie spółki, ustawodawca wskazał jedynie na wartość wkładów. Nie odwołał się natomiast do wartości rynkowej. Jest to jednoznaczne z tym, że podstawę opodatkowania przy umowie spółki/jej zmianie stanowi wartość wkładu/-ów zadeklarowana przez wspólników w umowie spółki (aneksie do niej). Nie ma natomiast ustawowego obowiązku, aby podstawę opodatkowania tych czynności ustalać według przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie ma też ustawowego obowiązku, aby podstawę opodatkowania tych czynności ustalać według "wartości rynkowej", skoro ustawa tak nie stanowi. Stanowisko to nie jest kwestionowane przez organy podatkowe (por. interpretacje indywidualne, np. Dyrektora IS w Poznaniu z dnia 7 lutego 2014 r., nr ILPB2/436-297/13-6/MK, Dyrektora KIS z dnia 8 maja 2017 r., nr 2461-IBPB-2-1.4514.74.2017.2.PM).

Pozostawienie zysku w spółce a PCC

W spółkach osobowych problematyczne jest jednoznaczne ustalenie skutków na gruncie PCC pozostawienia w spółce wypracowanego przez nią zysku bez zwiększania wkładów wspólników. W tej kwestii ścierają się ze sobą dwa poglądy co do opodatkowania tej czynności PCC. Według jednego konieczne jest rozliczenie PCC, a według drugiego nie.

NSA w wyroku z dnia 10 listopada 2016 r., sygn. akt II FSK 2834/14 uznał, że odroczenie wypłaty zysku (przeniesienie go na kapitał zapasowy) nie może być utożsamiane z podwyższeniem wkładu wspólników. Taka sytuacja powstałaby, gdyby wspólnicy w sposób jednoznaczny postanowili o definitywnym pozostawieniu pieniędzy w spółce, przeznaczając je na podwyższenie wkładów. Przy tym NSA podkreślił, że przeznaczając i przenosząc w całości podzielony zysk brutto na kapitał zapasowy, który w przypadku spółek osobowych nie jest obowiązkowy, podatnicy winni w sposób wyraźny, jednoznaczny, wskazać jego przeznaczenie. Tym bardziej, że istnieje realne podobieństwo pomiędzy przeniesieniem podzielonego zysku przez wspólników a pożyczką, która to czynność podlega PCC (art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o PCC), czy też nieodpłatnym świadczeniem wspólników na rzecz spółki, która to czynność mieści się w definicji "zmiany umowy".

Trudno przesądzić czy w pozostawieniu zysku spółki osobowej na kapitale zapasowym czy rezerwowym, organy podatkowe będą dopatrywały się nieodpłatnego świadczenia czy pożyczki. Dodać przy tym należy, że dotychczas organy w większości były przychylne spółkom i potwierdzały brak konieczności rozliczenia PCC w takich sytuacjach (por. np. interpretację indywidualną Dyrektora IS w Katowicach z dnia 17 listopada 2016 r., nr 2461-IBPB-2-1.4514.529.2016.2.BJ).

Kto musi pamiętać o rozliczeniu PCC?

Obowiązek podatkowy przy umowie spółki, co do zasady, spoczywa na spółce, wyjątek dotyczy spółki cywilnej. W jej przypadku podatnikami są wspólnicy, a nie spółka.

Podatnicy generalnie sami muszą pamiętać o rozliczeniu PCC. To na nich spoczywa obowiązek obliczenia i wpłacenia podatku oraz złożenia deklaracji PCC-3 (ewentualnie z załącznikiem dotyczącym wspólnika/-ów spółki cywilnej PCC-3/A). Z powinności tych trzeba wywiązać się, bez wezwania organu podatkowego, w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Wyjątek dotyczy czynności dokonywanych w formie aktu notarialnego. W ich przypadku notariusze są płatnikami PCC.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1150)

 Więcej na stronie www.PoradyPodatkowe.pl - sprawdź!
www.PoradyPodatkowe.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
6
8
9
10
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
26
27
28
29
30
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Rozliczanie podatku dochodowego, podatku VAT oraz innych podatków i opłat
Ordynacja podatkowa czyli o: kontroli, zobowiązaniach oraz interpretacji podatkowej

Gofin podpowiada

Kompleksowe opracowania tematyczne

Wskaźniki - PCC

Bieżące wskaźniki wraz z archiwum

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.