podatek od czynności cywilnoprawnych, PCC, podatek od pożyczki
A A A

Gazeta Podatkowa nr 69 (1423) z dnia 28.08.2017

Zawierając umowę należy pamiętać o PCC

Zarówno przedsiębiorcy, jak i osoby fizyczne zawierając umowy cywilnoprawne często zapominają o obowiązkach wobec organów podatkowych wynikających z podatku od czynności cywilnoprawnych. Wiele osób nie ma świadomości, że konsekwencją zawarcia umowy jest obowiązek podatkowy w zakresie PCC.

Obowiązek podatkowy

Obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych powstaje, co do zasady, z tytułu zawarcia jednej z umów (czynności), o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC. Z punktu widzenia opodatkowania bez znaczenia pozostaje zatem ewentualnie osiągnięty dochód, istotny jest sam fakt dokonania konkretnych czynności (patrz ramka).

Obowiązek podatkowy w PCC występuje nie tylko w przypadku dokonania jednej z czynności wskazanych w ustawie, ale także, co do zasady, w przypadku zmiany tych umów, jeżeli powodują podwyższenie podstawy opodatkowania. Zachodzi on także gdy orzeczenia sądów, sądów polubownych, czy zawarte ugody wywołują takie same skutki prawne jak czynności określone w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Generalnie moment powstania obowiązku podatkowego w PCC powiązany jest z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej będącej przedmiotem opodatkowania. Szczegółowy moment powstania obowiązku podatkowego, co do niektórych czynności, określony został w art. 3 ust. 1 ustawy. Jednak z praktycznego punktu widzenia, poza momentem dokonania czynności cywilnoprawnej, obowiązek podatkowy najczęściej powstaje z chwilą powołania się przez podatnika na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej - jeżeli podatnik nie złożył deklaracji w sprawie PCC w terminie 5 lat od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku, a następnie powołuje się przed organem podatkowym na fakt jej dokonania. Sytuacja określona w art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy jest bardzo specyficzna i dotyczy przypadku gdy podatnik podczas kontroli ze strony organów skarbowych (np. pod kątem nieujawnionych źródeł przychodów) powołuje się na pożyczkę jako źródło swojego majątku. W takiej sytuacji obowiązek podatkowy powstaje niejako ponownie z chwilą powołania się przez podatnika na pożyczkę.

Wyłączenia i zwolnienia

Niezależnie od katalogu czynności podlegających opodatkowaniu, ustawa zawiera także wykaz czynności, które nie podlegają podatkowi. Zostały one wskazane w art. 2 ustawy, a najczęściej stosowany przepis to art. 2 pkt 4 ustawy. Zgodnie z jego treścią PCC nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem VAT,

b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku VAT z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

    • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
       
    • umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Oprócz czynności niepodlegających opodatkowaniu ustawa zawiera także szeroką listę zwolnień z podatku. W celu analizy, czy określona czynność korzysta ze zwolnienia należy sięgnąć do art. 9 ustawy.

Zasady opodatkowania

W treści art. 4 ustawy wskazano podmioty, na których ciąży obowiązek podatkowy, np. w przypadku umowy sprzedaży ciąży on na kupującym, a przy darowiźnie na obdarowanym. Przepisy nie wprowadzają zatem solidarnej odpowiedzialności obu stron umowy za uiszczenie podatku. Jeżeli natomiast obowiązek podatkowy ciąży na kilku podmiotach albo na stronach umowy zamiany, czy wspólnikach spółki cywilnej, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są odpowiednio te podmioty, strony umowy zamiany albo wspólnicy spółki cywilnej.

Regulacje dotyczące stawki podatku, jak również zasad określenia podstawy opodatkowania nie powinny powodować problemów praktycznych. Stawka podatku została szczegółowo określona dla poszczególnego rodzaju czynności (art. 7 ust. 1 ustawy). W zależności od czynności wynosi ona 1% lub 2% podstawy opodatkowania, wyjątki dotyczą czynności ustanowienia hipoteki i opodatkowania umowy spółki. Natomiast w sytuacji powołania się przez podatnika w trakcie postępowania kontrolnego na fakt zawarcia umowy pożyczki, stawka podatku ma charakter sankcyjny i wynosi 20% podstawy opodatkowania.

Przy ustalaniu podstawy opodatkowania PCC warto sięgnąć do art. 6 ust. 1 ustawy, który szczegółowo precyzuje ją dla poszczególnego rodzaju czynności, jednak najczęściej podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Jeżeli wskazana przez podatnika kwota budzi wątpliwości organu lub nie została w ogóle wskazana, organ ma możliwość jej zweryfikowania.


Ustawowy katalog czynności podlegających opodatkowaniu PCC ma charakter zamknięty.


Obowiązek w zakresie PCC należy realizować bez wezwania organu podatkowego. Podatnik zobowiązany jest do złożenia deklaracji PCC-3 i zapłaty podatku w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Opodatkowaniu PCC podlega:

umowa sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku,
umowa darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
umowa dożywocia,
umowa o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
ustanowienie hipoteki,
ustanowienie odpłatnego użytkowania, odpłatnej służebności,
umowa depozytu nieprawidłowego,
umowa spółki.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1150)

www.PodatekPCC.pl:

 Więcej na stronie www.PoradyPodatkowe.pl - sprawdź!
www.PoradyPodatkowe.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

grudzień 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
3
4
6
7
8
11
12
13
14
15
17
18
19
21
22
23
24
25
26
28
29
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Rozliczanie podatku dochodowego, podatku VAT oraz innych podatków i opłat
Ordynacja podatkowa czyli o: kontroli, zobowiązaniach oraz interpretacji podatkowej

Gofin podpowiada

Kompleksowe opracowania tematyczne

Wskaźniki - PCC

Bieżące wskaźniki wraz z archiwum

Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.