Jak prawidłowo określić podstawę opodatkowania PCC?

Nasze przedsiębiorstwo nabyło używaną maszynę produkcyjną za korzystną cenę z uwagi na jej uszkodzenie. Usterka okazała się nieznaczna co spowodowało, że cena zakupu jest dla nas bardzo atrakcyjna, tj. niemal o połowę niższa od rynkowej. Czy w deklaracji PCC-3 powinniśmy wpisać cenę zakupu?

Nabycie rzeczy ruchomych, a więc także maszyn, podlega co do zasady opodatkowaniu PCC, co wynika z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 626 ze zm.). Do wyjątków należy sytuacja, gdy wartość rzeczy ruchomej nie przekracza 1.000 zł.

Obowiązek podatkowy w przypadku zawarcia umowy sprzedaży spoczywa na kupującym, przy czym powstaje on z chwilą dokonania czynności. Zatem Czytelnicy mają 14 dni od dnia zawarcia umowy na złożenie prawidłowo wypełnionej deklaracji PCC-3 i opłacenie podatku w określonej w niej wysokości (art. 10 ust. 1 ustawy o PCC).

Stawka podatku w przypadku zawarcia umowy sprzedaży ruchomości wynosi 2%, jednak przy wypełnianiu deklaracji nie można ograniczyć się do automatycznego przepisywania cen określonych w umowie. Z treści art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC wynika bowiem, iż podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Przy czym wartość tę określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, bez odliczania długów i ciężarów (art. 6 ust. 2). W przypadku gdy podstawa opodatkowania podana przez podatnika nie odpowiada według organu wartości rynkowej rzeczy, organ podatkowy wezwie podatnika do jej podwyższenia, podając jednocześnie wartość według swojej wyceny. Jeżeli podatnik nie odpowie na wezwanie organu lub w dalszym ciągu poda wartość nieodpowiadającą rynkowej, organ może dokonać wyceny poprzez biegłego. Co więcej, jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii będzie różniła się o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii ponosi podatnik.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy Czytelnicy powinni w deklaracji PCC-3 w polu 27 jako podstawę opodatkowania wskazać wartość maszyny w chwili jej zakupu (a nie cenę). Jeżeli ruchomość (maszyna) była uszkodzona, podstawa opodatkowania może uwzględniać obniżenie ceny wynikające z uszkodzenia. Jednak gdy uszkodzenie jest nieznaczne, wartość maszyny nie powinna znacząco odbiegać od cen rynkowych. Czytelnicy mogą także wskazać na zakres uszkodzeń. Podanie przez podatnika ceny określonej w umowie rodzi ryzyko wszczęcia przez organ procedury związanej z ustaleniem faktycznej wartości rzeczy ruchomej. Jeżeli zatem ruchomość została nabyta np. za 20.000 zł, a jej wartość rynkowa w stanie uszkodzonym wynosi 38.000 zł, to w deklaracji PCC-3 należy wpisać kwotę 38.000 zł.