Ustalenie podstawy opodatkowania PCC przy sprzedaży udziałów

Jestem wspólnikiem spółki z o.o. Zamierzam kupić kolejne udziały od innego wspólnika. Ani ja, ani zbywca nie prowadzimy działalności gospodarczej. Cena udziałów określona w umowie sprzedaży będzie zgodna z wartością nominalną udziałów. Podpisy pod umową poświadczy notariusz. Czy rozliczając PCC, wartość tę mogę przyjąć jako podstawę opodatkowania?

Umowa sprzedaży udziałów spółki z o.o. podlega opodatkowaniu PCC. Jest to ogólna zasada wynikająca z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o PCC (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.). Udziały stanowią prawa majątkowe. W przypadku polskiej spółki z o.o. wykonywane są na terytorium RP (zob. wyrok NSA z dnia 7 maja 2014 r., sygn. akt II FSK 1229/12). Dlatego też umowa sprzedaży udziałów polskiej spółki z o.o. podlega PCC niezależnie od miejsca zamieszkania (siedziby) nabywcy i miejsca dokonania czynności (art. 1 ust. 4 pkt 1 ustawy o PCC).

Z okoliczności opisanych w pytaniu wynika, że w przypadku omawianej transakcji sprzedaży udziałów nie znajdzie zastosowania wyłączenie od opodatkowania (art. 2 pkt 4 ustawy o PCC). Czynność ta podlega zatem PCC. W przypadku pojedynczej czynności nie są spełnione warunki do złożenia deklaracji zbiorczej. Poza tym sprzedaż udziałów będzie dokonywana w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Forma ta odpowiada wymogom wynikającym z art. 180 K.s.h. W jej przypadku notariusz nie jest płatnikiem PCC. Oznacza to, że Czytelnik jako kupujący (podatnik) musi sam załatwić formalności związane z rozliczeniem tego podatku. Od chwili dokonania czynności cywilnoprawnej jest 14 dni na złożenie deklaracji (PCC-3) i zapłatę podatku w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania podatnika.

Stawka PCC od sprzedaży udziałów wynosi 1%. Podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa udziałów ustalana zgodnie z art. 6 ust. 2-4 ustawy o PCC. Określa się ją na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów. Cena, za jaką udział jest sprzedawany, może, ale nie musi odpowiadać jego wartości rynkowej (patrz ramka). Wartość rynkowa udziału może być wyższa bądź niższa od ceny przyjętej przez strony w umowie sprzedaży. Trzeba mieć na uwadze, że organy podatkowe wyposażone są w instrumenty prawne, które mają na celu doprowadzenie w razie potrzeby do przyjęcia przez podatnika wartości rynkowej odpowiadającej ocenie organu (por. art. 6 ust. 3-4 ustawy o PCC).

Rację ma zatem organ interpretacyjny, wskazując, że wartość nominalna udziału, który zostanie nabyty przez wnioskodawcę, tj. 50 zł, będzie podstawą opodatkowania PCC jedynie wówczas, gdy będzie odpowiadała wartości rynkowej tego udziału. W innym przypadku wartość ta będzie podlegać weryfikacji w trybie art. 6 ust. 3 i 4 ustawy o PCC.

Z nieprawomocnego wyroku WSA Łodzi z dnia 26 listopada 2020 r., sygn. akt I SA/Łd 391/20