podatek od czynności cywilnoprawnych, PCC, podatek od pożyczki
Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 22 (993) z dnia 1.08.2018

PCC przy sprzedaży akcji własnych

Spółka akcyjna podjęła decyzję o zakupie akcji własnych od akcjonariusza w celu zaoferowania ich pracownikom po preferencyjnej cenie. Akcje spółki nie są notowane na giełdzie. Zakup akcji od akcjonariusza i następnie ich sprzedaż pracownikom nastąpi bez pośrednictwa domów maklerskich. Cena nabycia od akcjonariusza jest wyższa od wartości nominalnej i od wartości księgowej. Natomiast cena odsprzedaży akcji pracownikom będzie niższa niż cena ich zakupu i cena rynkowa. Jak ustalić podstawę opodatkowania PCC?

Nabycie akcji własnych

Umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych jest jedną z umów wymienionych w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Akcje to papiery wartościowe (art. 3 pkt 1 lit. a) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, Dz. U. z 2017 r. poz. 1768 ze zm.). Mogą być one przedmiotem umowy sprzedaży. Do umowy sprzedaży akcji stosuje się art. 535 K.c. (art. 555 K.c., Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.).

Przy umowie sprzedaży obowiązek podatkowy ciąży na kupującym (art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC, Dz. U. z 2017 r. poz. 1150). Zgodnie z art. 9 pkt 9 ustawy o PCC, zwolniona od PCC jest sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi:

a) firmom inwestycyjnym oraz zagranicznym firmom inwestycyjnym,

b) dokonywana za pośrednictwem firm inwestycyjnych lub zagranicznych firm inwestycyjnych,

c) dokonywana w ramach obrotu zorganizowanego,

d) dokonywana poza obrotem zorganizowanym przez firmy inwestycyjne oraz zagraniczne firmy inwestycyjne, jeżeli prawa te zostały nabyte przez te firmy w ramach obrotu zorganizowanego

- w rozumieniu przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 22 listopada 2016 r., nr 2461-IBPB-2-1.4514.523.2016.2.HK wskazał, że czynność nabycia akcji własnych - na podstawie art. 362 § 1 pkt 8 K.s.h. tj. nabycia na podstawie i w granicach upoważnienia udzielonego przez walne zgromadzenie w celu ich odsprzedaży, zawiera elementy konstrukcyjne niezbędne do zakwalifikowania tej umowy jako umowy sprzedaży. Art. 362 § 2 pkt 3 K.s.h. wyraźnie mówi o cenie nabycia. Organ wskazał, że okoliczności dotyczące tego, że nabycie takie to stan przejściowy, a spółka nie ma swobody korzystania z akcji, nie oznaczają, że nabycie nie nastąpiło w drodze umowy sprzedaży. Organ uznał zatem, że nabycie akcji w celu dalszej odsprzedaży podlega opodatkowaniu PCC.

Sprzedaż akcji pracownikom

Kolejne czynności, które będą podlegały PCC, to umowy sprzedaży akcji pracownikom. Zgodnie z okolicznościami opisanymi przez Czytelnika, należy przyjąć, że nie będzie miało zastosowania zwolnienie od PCC na podstawie art. 9 pkt 9 ustawy o PCC. Tym samym pracownicy - kupujący, jako podatnicy, zobowiązani będą do rozliczenia PCC (art. 4 pkt 1 ustawy o PCC). Pytanie dotyczy ustalenia podstawy opodatkowania w przypadku tych czynności.

Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC). Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych w przypadku praw majątkowych (tu: akcji) określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów (art. 6 ust. 2 ustawy o PCC).

Jeżeli podatnik nie określił wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej lub wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, wartości rynkowej, organ ten wezwie podatnika do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny (art. 6 ust. 3 ustawy o PCC). Zgodnie zaś z art. 6 ust. 4 ustawy o PCC, jeżeli podatnik, pomimo takiego wezwania, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii ponosi podatnik.

wykrzyknik Stawka podatku od umowy sprzedaży akcji wynosi 1% (art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o PCC).

Cena, za jaką akcja jest sprzedawana, może, ale nie musi, odpowiadać jego wartości rynkowej. Wartość rynkowa akcji może być wyższa bądź niższa od ceny przyjętej przez strony w umowie sprzedaży.

Z. Ofiarski w komentarzu do ustawy o PCC stwierdza, że wartość rynkowa akcji to cena, po której można sprzedać akcje w zorganizowanym obrocie papierami wartościowymi. Jeżeli akcje spółek nie są notowane na takim rynku, do ustalenia podstawy opodatkowania należy przyjąć ich wartości nominalne. Brak jest bowiem realnych możliwości powołania biegłego do wyceny akcji niebędących w obrocie zorganizowanym (giełdowym), a spółki nie uczestniczą w transakcjach również na rynku pozagiełdowym. 

WSA Do wartości nominalnej odwołał się WSA w Gliwicach w wyroku z 15 listopada 2011 r., sygn. akt I SA/Gl 273/11. Sąd wskazał, że akcje są papierami wartościowymi, jednak w sensie prawnym są przede wszystkim dokumentami zaświadczającymi o tym, iż ich właściciel posiada udziały w podmiocie, a ponadto stwierdzają ułamkową własność kapitału akcyjnego oraz ogół praw i obowiązków przynależnych akcjonariuszowi, posiadaczowi akcji. Wartość rynkowa akcji to - w odniesieniu do spółek nienotowanych na giełdzie - ich wartość nominalna, wynikająca ze statutu spółki. WSA w Gliwicach przywołał wyrok WSA w Szczecinie z 3 listopada 2010 r., sygn. akt I SA/Sz 579/10. WSA w Szczecinie przyjął bowiem, że wartość rynkowa akcji to cena, po której można sprzedać akcje na publicznym rynku papierów wartościowych. Jeżeli akcje spółek nie są notowane na rynku publicznym, do ustalenia podstawy opodatkowania PCC należy przyjąć wartości nominalne. Brak jest bowiem realnych możliwości powołania biegłego do wyceny akcji niebędących w obiegu giełdowym, a spółki nie uczestniczą w transakcjach na rynku pozagiełdowym. W sprawie, w której orzekał WSA w Szczecinie, podatnik próbował wykazać, że wartość akcji jest niższa od wartości nominalnej. Sprawa dotyczyła umowy zamiany akcji.

Warto jednak wskazać także na wnioski płynące z wyroku NSA z 24 lutego 2011 r., sygn. akt II FSK 1900/09. Z takim zastrzeżeniem jednak, że wyrok dotyczy udziałów w spółce z o.o. Przy tym pogląd w nim wyrażony można odnieść do akcji spółki akcyjnej, które nie są notowane na giełdzie. Poza tym wyrok dotyczy wartości rynkowej udziałów określanej na potrzeby rozliczenia podatku od spadków i darowizn. Jednak płynące z niego wnioski są istotne także z punktu widzenia rozliczenia podatku od czynności cywilnoprawnych. Regulacje ustawy o PCC i ustawy o podatku od spadków i darowizn są zbieżne w kwestii, że wartość rynkową udziałów określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju.

NSA w ww. wyroku stwierdził, że cena udziału w spółce jest odzwierciedleniem wartości majątku spółki, jaki na niego przypada. Bez wiedzy o majątku spółki, o jej aktywach i pasywach nie można określić rynkowej wartości udziału. W tym przypadku rzeczowe składniki majątkowe, które mogą być oceniane przez rzeczoznawcę, są tylko jednym z elementów mających wpływ na wartość udziałów. NSA nie zgodził się z poglądem sądu pierwszej instancji, że należy całkowicie pomijać wartość księgową majątku spółki. Uznał natomiast, że wartość ta daje dobry punkt wyjścia dla przeprowadzenia analizy wartości rynkowej udziałów. Dokonuje się jej poprzez odpowiednie skorygowanie wartości majątku spółki w celu możliwie maksymalnego przybliżenia go do wartości rynkowej. Dlatego stosuje się między innymi metodę skorygowanych aktywów netto. Od wyceny metodą wartości księgowej różni się ona tym, że zamiast księgowej wartości aktywów uwzględnia się wartość godziwą aktywów, czyli właśnie wartość skorygowaną. Dotyczy to nie tylko wartości rzeczowych aktywów trwałych, takich jak nieruchomości, ale także zapasów, należności i zobowiązań. NSA uznał, że wartość godziwa powinna być w zasadzie równa cenie rynkowej.

Jak wynika z pytania, cena sprzedaży akcji pracownikom nie jest ceną rynkową. Trudno jednoznacznie przesądzić, czy jako cenę rynkową można przyjąć cenę zakupu akcji od akcjonariusza. W świetle ww. orzeczenia NSA, można zastosować wartość godziwą, ewentualnie wartość nominalną zgodnie z przywołanymi orzeczeniami WSA.

 Więcej na stronie www.PoradyPodatkowe.pl - sprawdź!
www.PoradyPodatkowe.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
6
8
9
10
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
26
27
28
29
30
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Rozliczanie podatku dochodowego, podatku VAT oraz innych podatków i opłat
Ordynacja podatkowa czyli o: kontroli, zobowiązaniach oraz interpretacji podatkowej

Gofin podpowiada

Kompleksowe opracowania tematyczne

Wskaźniki - PCC

Bieżące wskaźniki wraz z archiwum

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.